Манай улс уул уурхайн салбараасаа хамгийн их хөрөнгө оруулалтыг олдог. Өөрөөр хэлбэл, уул уурхайгаас хамааралтай орны тоонд зүй ёсоор ордог орон. Уул уурхайн салбараас хамаарал өндөртэй орнуудтай харьцуулахад Монголын эдийн засгийн уул уурхайн салбараас хамаарах хамаарал нэн өндөр байгаа. Энэ нь нэг талаас эдийн засгийн өсөлтийг дэмжих чухал ач холбогдолтой боловч нөгөө талаас эдийн засгийн эмзэг байдлыг бий болгох эрсдлийг дагуулсаар байгааг учир мэдэх хүмүүс хэлдэг билээ. Гэтэл энэхүү амин чухал салбар маань бараг хамгийн хөгждөггүй “дампуу” салбар болж хувираад байна. 

 

Сүүлийн хэдэн жил улам л уналтанд орж байгаа. Уг нь хөөрхий энэ салбараа хөгжүүлэхчих санаатай уул, уурхайн үндэсний чуулганаас эхлээд уул уурхайн салбарт хөрөнгө оруулалгчдын  “Discover Mongolia”, уул уурхайн ханган нийлүүлэгчдийн чуулган, олон улсын уул уурхайн хурлууд гээд төрөл төрлийн  чуулга уулзалтуудыг хийдэг. 

Мэдээж эдгээр чуулга уулзалтуудыг зохион байгуулахын тулд нэлээд их хэмжээний мөнгө хаяж, тус салбарын эрдэмтэн судлаачид төрийн  болон төрийн бус байгууллагынхан гээд маш өргөн хүрээнд зохион байгуулдаг юм билээ. Чуулах бүртээ уул уурхайн салбарт тулгамдаж буй асуудал хэтийн зорилгыг хэлэлцэж, маш олон зөвлөмжүүдийг гаргадаг. Эдийн засаг нь уул уурхайн салбараас шууд хамааралтай байгаа өнөө цагт тус салбар луу хөрөнгө оруулагчдын анхаарлыг татах, мөнгөн урсгалыг чиглүүлэхээр оролдож байгаа нь сайн. Гэвч эдгээр  төрлийн уулзалтууд бараг үр дүнгүй болчихоод байгаа нь харамсалтай.  

 

Тэгсэн хэрнээ төр засаг маань уул уурхайн бүтээгдэхүүний хэлбэлзэл, үнийн өсөлтөд улс орны эдийн засгийн хувь заяагаа даатгаад, хараад суучихдаг гажиг зуршилтай. Эдийн засгаа хэрхэн сэргээх гэхээр улстөрчдийн амнаас нь “Уул уурхайн томоохон төслөө хөдөлгөнө” гэсэн үг л унаж байгаа. Түүнээс биш энэ салбарыг хэрхэн хөгжүүлэх, түүнийхээ төлөө хэрхэн зүтгэх юм гэдэг бодлогын асуудлыг огтоос ярьдаггүй.

 

Уг нь чуулга уулзалтууд хийгээд байхаар сайжирдаг бол манай улсын уул уурхайн салбарын бүх төрлийн үйл ажиллагаа байгальд ээлтэй хэлбэрт шилжиж ил тод, хариуцлагатай болоод энэ салбар хөгжих гольдролдоо аль хэдийн орчихсон байх учиртай. Гэтэл өнөөх л бахь байдгаараа мөрөөдлөө ярисаар сууна. Нэгэнт энэ салбараас манай улсын хувь заяаа бүрэн хамааралтай байдаг учир  уул уурхайн сүржин нэртэй даржин үр дүнтэй чуулга уулзалтуудыг үр дүнтэй л болгомоор байгаа аж. Чуулга уулзалтуудаас гардаг зөвлөмжүүдийн хэрэгжилтийг эргэн хянаж, хариуцлага тооцдог болох гээд  жаахан “амьтай” чуулдаг болчихвол яаж байна, уул уурхайн салбарынхаан.