• Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



Наадам сайхан боллоо гэдгийн цаана

Д.ЦЭРЭННАДМИД

 

Энэ жилий наадам сайхан боллоо гэж олноороо хэлцэж байна. Харах юмтай хариад ярих ютай наадам гэж. Тийм л дээ ярих дурсах юм ихтэй л болсон. Сайхан гээд байгаагийн гол нь муу нэртэй өвчнийг нэг үгээр хэлэхэд ялж айх аюулгүй тавлаг наадсан л байгаа юм. Нөгөө гэвэл Монголын тулгар төрийн болоод Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсан хийгээд Ардын хувьсгалын тэгш ойнууд давхацсан бас наадам нэг жил өнжсөн гэдэг утгаараа өргөн дэлгэр болсон. Тэр бүхний нэг нь 1024 бөх зодоглосон явдал наадмыг үзүүштэй болгосон гэж болно. Тэгээд шинэ аваргатай, арслантайгаар наадам өндөрлөсөн нь бөхдөө хайртай монголчуудын цөсийг хөөргөж чадсан л даа.

Шөнийн нойль цаг болчихоод байхад наадамчид цэнгэлдэхэд дүүрэн нар зөв эргэсэн уухай хадааж байлаа. Энэ бол монгол түмний бахархлын дээд нь. Монгол хүн баярлаж чаддагийн нэг илэрхийлэл байсан юм. Алив юм хэчнээн сайхан байсан ч хэрэв сайхан гэдэг юмны дэнс гэж байдаг бол тэнд заавал булингар гардаг л даа. Ингэж бодохуйд монгол үндэсний олон мянган жилийн өв уламжлалтай морин уралдаан, бөх хоёроос маань хэрүүл маргаан тасрахаа байсан нь нэг үнэн. Энэ жилийн наадам огт өөгүй болсон гэвэл худлаа. Наадмын сураг дуулдсанаас эхлээд л уяачдын дунд эрлийз, монгол адуугаа яаж ялгах тухай маргаан дэгдсэн. Уг маргаан наадмаар ч үргэлжилсэн дээ. Азарганаас эхлээд нас бүрээс олон морь уралдаанаас хасагдсан нь уяачдад тун хүнд туссан байх. Эрлийз морьдоо уяачдын наадмаар уралдуулж маргааныг зөөллөсөн гэж ч болно. Энэ удаа бөхийн тухайд жаахан тогтож ярих нь зөв гэж бодлоо. Өө сэвийг нь дарж ирэх жил улам сайхан наадахын тулд шүү дээ. Монгол үндэсний бөхөд найраа буюу даваа үнэлэх гэдэг хар толбо жилээс жилд даамжраад байгаа. Яриад л шүүмжлээд нэмэр байдаггүй. Уг асуудал энэ жилийн сайхан наадмын өнгийг тодорхой хэмжээгээр бүдгэрүүлэх шиг болсон. Бөх хүн улсын цол хүртэхийн төлөө зүтгэх нь зүйн хэрэг. Уран мэхийг уралдуулан үнэн шударга барилдаанаар цол авах, нэмэх юм бол үзэгчид тийм бөхийг хайрлана, дэмжинэ. Гэтэл тавын даваанд улсын цолтнууд "хэвтэх уралдаан" хийдэг болсон. Тэд ам бөхдөө бушуу, бушуухан сөхрөөд өгөх нь сонин. Учир нь мөнгөний төлөө уналт хийж байгаа юм л даа. Начны найрааны ханш 450 саяд хүрсэн гэж сошиалд харагдана лээ. Үнэн л биз. Бөхийн хүрээлэл дотор нь байдаг нэгний яриагаар найраа гэдэг юмыг гурвын даваанаас эхлээд л шатар нүүж байгаа юм шиг хийцгээдэг тухай сонссон. Бөхийн цэц, засуул, ахмад бөхчүүд бүгд оролцдог нь ч нууц биш. Саяын наадамд 1000 илүү бөх барилдсан болохоор цол горилогч 30-аад бөх дөрөв давав. Тэднээс 17 нь начны болзол хангасан гэдэг нь 2001 оны наадамтай жишихэд тийм том тоо биш байлаа.

Тэгтэл дөнгөж гурав нь зургаа, долоо давж 14 нь начин болов. Тэр тухай тунгаан бодоход бараг бүгдээрээ найраанд оржээ дээ. Харин өөрийн хүч чадлаар цолд хүрсэн нь хэн бэ гэвэл ердөө л Э.Батмагнай. Тэр дөрвийн даваанд их шөвөгт зогсож байх, бас түрүүлэх бөхийн нэг байж магадгүй гэгдэж байсан улсын гарьд М.Бадарчийг бариа зөрөөн дээр суйлж шидчихсэн. Түүнээс нь айсан уу тавын даваанд түүнийг хэн ч амлалгүй аймгийн арслан О.Наранбаатартай тунан барилдаж илүүрхэн даваад 21 насандаа начны босгыг алхаж хурдан удмын даагаар мялаалгав. Бөх болгон түүн шиг барилдаж улсын цол авдагсан бол гэхээр. Гэтэл бусдын тухайд хэлэхэд нутгийн томоохон бөх, улсын өндөр цолтнуудад амлуулсан байгаа юм. Тэд үнэн барилдаагүй ээ гэдгийг наадамчид бүрэн харсан. Бас улсын заан Ц.Одбаяр, Н.Жаргалбаяр, улсын харцага Т.Баасанхүү, П.Бэгзсүрэн, Ц.Мөнхбаяр нарыг дээгүүр даваанд харж байсан байх. Гэтэл тэд "мөнгөнд л уналаа" шүү дээ. Гэхдээ начин бологсдоос өөр хүнд амлуулж үнэнээр барилдаад цолд хүрэх нэгэн ч байсан л болов уу. Бичлэгээр нууцаа алдсан заан Н.Жаргалбаярын тухай ярьж байна. Түүнийг шалгах ёстой л гэх. Ганцхан түүнийг шалгаад яах юм бэ. Монгол бөхийн ертөнц тэр чигээрээ тийм найрааны уурхай болчихоод байгаа юм чинь. Шалгадаг юм бол цолтон төрүүлсэн бүгдийг шалга гэмээр. Гэтэл цаана нь найрааг зохион байгуулагч нь нуугдах санаатай сууж л байгаа. Ер нь тэгээд найраанд орох нь зөвхөн бөхийн буруу биш бөхийн "төр тогтворгүй" болсон нь улстөрчидтай холбоотой юм шүү дээ.

Хаа нэгтэй аймаг, сумаас гурав, дөрвөн начин төрлөө л гэж байна. Хэн нэг таамаг тооцоонд байгаагүй нөхөр начин болоод гарч ирнэ. Цаана нь мөнгө, төгрөгний өгөө аваа бий. Төр мөнгө аймаг, сумаас сонгогдсон төрийн түшээд, нутгийн томоохон бизнесмэнүүдийн халааснаас гардаг нь бас нууц байж чаддаггүй. Уг нь төр, засгийнхан тэр найраа хийж авлига цэцэглүүлэгч нөхөдтэйгөө л "тооцоо бодох" хэрэгтэй байх. Тухайлбал, Өмнөговь аймгийн Засаг даргын орлогч шиг хүмүүстэйгээ. Нэг аймгийн цолтон улсын наадамд дөрөв давлаа гэнгүүт аймаг сумынхан нь тэр чигээрээ хөдөлдөг болсон цаг юм.

Японы мэргэжлийн сүмод даваа наймаалцдаг "жор" гарч ирснийг яаж дарлаа даа хэдэн жилийн өмнө. 10 гаруй сүмочийг сүмогоос хөөсөн. Тэдэн дотор нэг биш монгол оролцсон байдаг. Ийм аргыг монгол бөхөд хэрэглэхэд хэцүү л дээ. Сүмо бол мэргэжлийнх гэдгээрээ онцлог.

Монгол бөхөд тийм зарчмаар ажиллана гэвэл харин алдаа болж мэднэ. Энэ нь нэгдүгээрт, бөхийн хүрээ тэр чигээрээ найраа гэдэг юманд автсан. Хоёрдугаарт, бөхөд улс төр гэдэг "хор" нэвт шингэснээс хэн нэгэн цогтой тэмцэгч гарч ирээд нэмэргүй л болов уу. Монголын үндэсний бөхийн холбооныхон ч дундыг баримтлахаас өөр яахав. Тэдний гарт нь байгаа ганц зэвсэг бол бөхийн барилдааны дүрэм бас допинг. Хэн нэгэн допингийн шинжилгээнд унахгүй бол тэдэнд шийтгэх бөх тун ховор олдоно.

Аварга  Г.Эрхэмбаяр, арслан Ц.Содномдорж нарыг том бөхийн зангараг харууллаа гэж үзэгчид ойлгосон. Өөрсдөө тийм реклам сайн хийсэн болохоор тэр. Гэхдээ тэгж хэлж байгаа нь 100 хувь үнэн биш гэж учир мэдэх хүмүүс хэлж байна лээ. Ер нь бол орон нутагт ялангуяа, сумын наадамд улсын том цолтон зодоглоно гэдэг тэр наадмын сүр хүчийг өргөдөг байсан үе бий. Гэтэл сүүлдээ улсын цолтнууд аймаг, суманд очихоороо үнэн барилдахын оронд найраа зохион байгуулж хэдэн төгрөг олдом янзтай бол сумын начинд тахимаа өгдөг болсон. Тиймээс наадам үймүүлэгчийн пайз зүүгээд хөөгдөхөд хүрдэг. Аймаг, сумынхан арга ядахдаа цол өгөх, өгөхгүй хоёр барилдаан зохион байгуулж аргалдаг болсон. Суманд гэхэд улсын аварга, арслан очоод зүгээр сайхан барилдаад түрүүлчих юм бол мөн ч таатай байдаг. Наадамчид ийм юмыг хүлээж байгаа шүү дээ. Сая Увс аймгийн Хяргас сумын 100 жилийн ойд дөрвөн аварга зодоглоход нэг нь түрүүлээд нэг нь үзүүрлээд нэг нь дөрөвт үлдсэн байх юм. Энэ бол тэр сумын наадмын түүхийг баяжуулсан хэрэг мөн. Ийм л байх учиртай. Нөгөө талаар бөхийг дээш гарч ирэхэд нь найраагаар дэмжих биш амжилт гаргаж цолд хүрсэн үед нь шагнах нь зөв л дөө. Улсын Их Хурлын гишүүн С.Бямбацогт Ховд аймгаасаа төрсөн улсын аварга О.Хангайг 500 хониор, заан болсон Б.Бат-Өлзийг 21 адуугаар, начин болсон Б.Сосорбарамыг 10 сая төгрөгөөр шагналаа гэж байна. Эрхэм гишүүн нударгатай зан гаргасан байгаа биз.

Бөх сонирхогчид Увсынхны буруу тооцооны тухай бас ярьж байна. Даян аварга Н.Батсуурь, аварга П.Бүрэнтөгс нар их шөвөгт үлдэнгүүтээ хоёр залуу харцагыг дарж аваад үзүүр түрүүнд барилдаж П.Бүрэнтөгс нь түрүүлээд Н.Батсуурь үзүүрлэж хоёулаа дархан аварга болохыг зорьж л дээ. Гэтэл аваргууд залуу хүчтнүүдийг дийлсэнгүй нь буруу тооцоо байлаа. Уг нь санадаг л санаа байх. Хоёр дархан аварга, нэг аймгаас зэрэг төрлөө гэхэд хүрсэн бол наадмыг илүү ч өнгөлөг болгох байсан байж магадгүй ээ.

Наадмын бөхийн бас бус зөрчлийн тухай хэлэхэд дархан аварга А.Сүхбат барууны магнай булаалдаад барилдаагүй буцаж бас цэцийнхэнд агсарч жаахан шоудсан. Арслан Э.Оюунболд өөрийг нь давсан бөхийг зодохыг завдсан гээд бага сага юм бий. Бас Э.Оюунболдын илчилснээр нэгийн даваанд унасан бөх хоёрын  даваанд дахин гарсан гэх үг үнэн л юм билээ. Яагаад гэхээр Тувагийн нэг бөхийг танихгүй, хэл усыг нь мэдэхгүйгээс дахин барилдуулсан гэж байна лээ. Энэ нь хариуцлагагүйнх. Олон улсад 70-80 орон оролцсон тэмцээнд ч тийм явдал гардаггүйг бид мэднэ. Дахин хэлье. Дараа дараагийн наадам элдэв маргаангүй цэвэр, улам сайхан болоосой гэсэн дээ энэ бүхнийг хэлэхээс аргагүй байлаа.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2022 ОНЫ ДОЛДУГААР САРЫН 27. ЛХАГВА ГАРАГ. № 142 (6874)

    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ


МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
Гадаадын хөрөнгө оруулагчийн гомдлын үг буюу “Монгол Хьюндай”-гийн дээрмийг анхан шатны шүүх ингэж шийджээ
“Койнчид”-ыг улс төрийн шантааж аврах уу?!
Тэмцэл дүнгээ өгч, том хулгай зогсов уу?!
Хуулийг хуумгай батлахгүй байх буюу Зөвлөлдөх санал асуулгын боломжууд



Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





  • Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



Наадам сайхан боллоо гэдгийн цаана

Д.ЦЭРЭННАДМИД

 

Энэ жилий наадам сайхан боллоо гэж олноороо хэлцэж байна. Харах юмтай хариад ярих ютай наадам гэж. Тийм л дээ ярих дурсах юм ихтэй л болсон. Сайхан гээд байгаагийн гол нь муу нэртэй өвчнийг нэг үгээр хэлэхэд ялж айх аюулгүй тавлаг наадсан л байгаа юм. Нөгөө гэвэл Монголын тулгар төрийн болоод Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсан хийгээд Ардын хувьсгалын тэгш ойнууд давхацсан бас наадам нэг жил өнжсөн гэдэг утгаараа өргөн дэлгэр болсон. Тэр бүхний нэг нь 1024 бөх зодоглосон явдал наадмыг үзүүштэй болгосон гэж болно. Тэгээд шинэ аваргатай, арслантайгаар наадам өндөрлөсөн нь бөхдөө хайртай монголчуудын цөсийг хөөргөж чадсан л даа.

Шөнийн нойль цаг болчихоод байхад наадамчид цэнгэлдэхэд дүүрэн нар зөв эргэсэн уухай хадааж байлаа. Энэ бол монгол түмний бахархлын дээд нь. Монгол хүн баярлаж чаддагийн нэг илэрхийлэл байсан юм. Алив юм хэчнээн сайхан байсан ч хэрэв сайхан гэдэг юмны дэнс гэж байдаг бол тэнд заавал булингар гардаг л даа. Ингэж бодохуйд монгол үндэсний олон мянган жилийн өв уламжлалтай морин уралдаан, бөх хоёроос маань хэрүүл маргаан тасрахаа байсан нь нэг үнэн. Энэ жилийн наадам огт өөгүй болсон гэвэл худлаа. Наадмын сураг дуулдсанаас эхлээд л уяачдын дунд эрлийз, монгол адуугаа яаж ялгах тухай маргаан дэгдсэн. Уг маргаан наадмаар ч үргэлжилсэн дээ. Азарганаас эхлээд нас бүрээс олон морь уралдаанаас хасагдсан нь уяачдад тун хүнд туссан байх. Эрлийз морьдоо уяачдын наадмаар уралдуулж маргааныг зөөллөсөн гэж ч болно. Энэ удаа бөхийн тухайд жаахан тогтож ярих нь зөв гэж бодлоо. Өө сэвийг нь дарж ирэх жил улам сайхан наадахын тулд шүү дээ. Монгол үндэсний бөхөд найраа буюу даваа үнэлэх гэдэг хар толбо жилээс жилд даамжраад байгаа. Яриад л шүүмжлээд нэмэр байдаггүй. Уг асуудал энэ жилийн сайхан наадмын өнгийг тодорхой хэмжээгээр бүдгэрүүлэх шиг болсон. Бөх хүн улсын цол хүртэхийн төлөө зүтгэх нь зүйн хэрэг. Уран мэхийг уралдуулан үнэн шударга барилдаанаар цол авах, нэмэх юм бол үзэгчид тийм бөхийг хайрлана, дэмжинэ. Гэтэл тавын даваанд улсын цолтнууд "хэвтэх уралдаан" хийдэг болсон. Тэд ам бөхдөө бушуу, бушуухан сөхрөөд өгөх нь сонин. Учир нь мөнгөний төлөө уналт хийж байгаа юм л даа. Начны найрааны ханш 450 саяд хүрсэн гэж сошиалд харагдана лээ. Үнэн л биз. Бөхийн хүрээлэл дотор нь байдаг нэгний яриагаар найраа гэдэг юмыг гурвын даваанаас эхлээд л шатар нүүж байгаа юм шиг хийцгээдэг тухай сонссон. Бөхийн цэц, засуул, ахмад бөхчүүд бүгд оролцдог нь ч нууц биш. Саяын наадамд 1000 илүү бөх барилдсан болохоор цол горилогч 30-аад бөх дөрөв давав. Тэднээс 17 нь начны болзол хангасан гэдэг нь 2001 оны наадамтай жишихэд тийм том тоо биш байлаа.

Тэгтэл дөнгөж гурав нь зургаа, долоо давж 14 нь начин болов. Тэр тухай тунгаан бодоход бараг бүгдээрээ найраанд оржээ дээ. Харин өөрийн хүч чадлаар цолд хүрсэн нь хэн бэ гэвэл ердөө л Э.Батмагнай. Тэр дөрвийн даваанд их шөвөгт зогсож байх, бас түрүүлэх бөхийн нэг байж магадгүй гэгдэж байсан улсын гарьд М.Бадарчийг бариа зөрөөн дээр суйлж шидчихсэн. Түүнээс нь айсан уу тавын даваанд түүнийг хэн ч амлалгүй аймгийн арслан О.Наранбаатартай тунан барилдаж илүүрхэн даваад 21 насандаа начны босгыг алхаж хурдан удмын даагаар мялаалгав. Бөх болгон түүн шиг барилдаж улсын цол авдагсан бол гэхээр. Гэтэл бусдын тухайд хэлэхэд нутгийн томоохон бөх, улсын өндөр цолтнуудад амлуулсан байгаа юм. Тэд үнэн барилдаагүй ээ гэдгийг наадамчид бүрэн харсан. Бас улсын заан Ц.Одбаяр, Н.Жаргалбаяр, улсын харцага Т.Баасанхүү, П.Бэгзсүрэн, Ц.Мөнхбаяр нарыг дээгүүр даваанд харж байсан байх. Гэтэл тэд "мөнгөнд л уналаа" шүү дээ. Гэхдээ начин бологсдоос өөр хүнд амлуулж үнэнээр барилдаад цолд хүрэх нэгэн ч байсан л болов уу. Бичлэгээр нууцаа алдсан заан Н.Жаргалбаярын тухай ярьж байна. Түүнийг шалгах ёстой л гэх. Ганцхан түүнийг шалгаад яах юм бэ. Монгол бөхийн ертөнц тэр чигээрээ тийм найрааны уурхай болчихоод байгаа юм чинь. Шалгадаг юм бол цолтон төрүүлсэн бүгдийг шалга гэмээр. Гэтэл цаана нь найрааг зохион байгуулагч нь нуугдах санаатай сууж л байгаа. Ер нь тэгээд найраанд орох нь зөвхөн бөхийн буруу биш бөхийн "төр тогтворгүй" болсон нь улстөрчидтай холбоотой юм шүү дээ.

Хаа нэгтэй аймаг, сумаас гурав, дөрвөн начин төрлөө л гэж байна. Хэн нэг таамаг тооцоонд байгаагүй нөхөр начин болоод гарч ирнэ. Цаана нь мөнгө, төгрөгний өгөө аваа бий. Төр мөнгө аймаг, сумаас сонгогдсон төрийн түшээд, нутгийн томоохон бизнесмэнүүдийн халааснаас гардаг нь бас нууц байж чаддаггүй. Уг нь төр, засгийнхан тэр найраа хийж авлига цэцэглүүлэгч нөхөдтэйгөө л "тооцоо бодох" хэрэгтэй байх. Тухайлбал, Өмнөговь аймгийн Засаг даргын орлогч шиг хүмүүстэйгээ. Нэг аймгийн цолтон улсын наадамд дөрөв давлаа гэнгүүт аймаг сумынхан нь тэр чигээрээ хөдөлдөг болсон цаг юм.

Японы мэргэжлийн сүмод даваа наймаалцдаг "жор" гарч ирснийг яаж дарлаа даа хэдэн жилийн өмнө. 10 гаруй сүмочийг сүмогоос хөөсөн. Тэдэн дотор нэг биш монгол оролцсон байдаг. Ийм аргыг монгол бөхөд хэрэглэхэд хэцүү л дээ. Сүмо бол мэргэжлийнх гэдгээрээ онцлог.

Монгол бөхөд тийм зарчмаар ажиллана гэвэл харин алдаа болж мэднэ. Энэ нь нэгдүгээрт, бөхийн хүрээ тэр чигээрээ найраа гэдэг юманд автсан. Хоёрдугаарт, бөхөд улс төр гэдэг "хор" нэвт шингэснээс хэн нэгэн цогтой тэмцэгч гарч ирээд нэмэргүй л болов уу. Монголын үндэсний бөхийн холбооныхон ч дундыг баримтлахаас өөр яахав. Тэдний гарт нь байгаа ганц зэвсэг бол бөхийн барилдааны дүрэм бас допинг. Хэн нэгэн допингийн шинжилгээнд унахгүй бол тэдэнд шийтгэх бөх тун ховор олдоно.

Аварга  Г.Эрхэмбаяр, арслан Ц.Содномдорж нарыг том бөхийн зангараг харууллаа гэж үзэгчид ойлгосон. Өөрсдөө тийм реклам сайн хийсэн болохоор тэр. Гэхдээ тэгж хэлж байгаа нь 100 хувь үнэн биш гэж учир мэдэх хүмүүс хэлж байна лээ. Ер нь бол орон нутагт ялангуяа, сумын наадамд улсын том цолтон зодоглоно гэдэг тэр наадмын сүр хүчийг өргөдөг байсан үе бий. Гэтэл сүүлдээ улсын цолтнууд аймаг, суманд очихоороо үнэн барилдахын оронд найраа зохион байгуулж хэдэн төгрөг олдом янзтай бол сумын начинд тахимаа өгдөг болсон. Тиймээс наадам үймүүлэгчийн пайз зүүгээд хөөгдөхөд хүрдэг. Аймаг, сумынхан арга ядахдаа цол өгөх, өгөхгүй хоёр барилдаан зохион байгуулж аргалдаг болсон. Суманд гэхэд улсын аварга, арслан очоод зүгээр сайхан барилдаад түрүүлчих юм бол мөн ч таатай байдаг. Наадамчид ийм юмыг хүлээж байгаа шүү дээ. Сая Увс аймгийн Хяргас сумын 100 жилийн ойд дөрвөн аварга зодоглоход нэг нь түрүүлээд нэг нь үзүүрлээд нэг нь дөрөвт үлдсэн байх юм. Энэ бол тэр сумын наадмын түүхийг баяжуулсан хэрэг мөн. Ийм л байх учиртай. Нөгөө талаар бөхийг дээш гарч ирэхэд нь найраагаар дэмжих биш амжилт гаргаж цолд хүрсэн үед нь шагнах нь зөв л дөө. Улсын Их Хурлын гишүүн С.Бямбацогт Ховд аймгаасаа төрсөн улсын аварга О.Хангайг 500 хониор, заан болсон Б.Бат-Өлзийг 21 адуугаар, начин болсон Б.Сосорбарамыг 10 сая төгрөгөөр шагналаа гэж байна. Эрхэм гишүүн нударгатай зан гаргасан байгаа биз.

Бөх сонирхогчид Увсынхны буруу тооцооны тухай бас ярьж байна. Даян аварга Н.Батсуурь, аварга П.Бүрэнтөгс нар их шөвөгт үлдэнгүүтээ хоёр залуу харцагыг дарж аваад үзүүр түрүүнд барилдаж П.Бүрэнтөгс нь түрүүлээд Н.Батсуурь үзүүрлэж хоёулаа дархан аварга болохыг зорьж л дээ. Гэтэл аваргууд залуу хүчтнүүдийг дийлсэнгүй нь буруу тооцоо байлаа. Уг нь санадаг л санаа байх. Хоёр дархан аварга, нэг аймгаас зэрэг төрлөө гэхэд хүрсэн бол наадмыг илүү ч өнгөлөг болгох байсан байж магадгүй ээ.

Наадмын бөхийн бас бус зөрчлийн тухай хэлэхэд дархан аварга А.Сүхбат барууны магнай булаалдаад барилдаагүй буцаж бас цэцийнхэнд агсарч жаахан шоудсан. Арслан Э.Оюунболд өөрийг нь давсан бөхийг зодохыг завдсан гээд бага сага юм бий. Бас Э.Оюунболдын илчилснээр нэгийн даваанд унасан бөх хоёрын  даваанд дахин гарсан гэх үг үнэн л юм билээ. Яагаад гэхээр Тувагийн нэг бөхийг танихгүй, хэл усыг нь мэдэхгүйгээс дахин барилдуулсан гэж байна лээ. Энэ нь хариуцлагагүйнх. Олон улсад 70-80 орон оролцсон тэмцээнд ч тийм явдал гардаггүйг бид мэднэ. Дахин хэлье. Дараа дараагийн наадам элдэв маргаангүй цэвэр, улам сайхан болоосой гэсэн дээ энэ бүхнийг хэлэхээс аргагүй байлаа.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2022 ОНЫ ДОЛДУГААР САРЫН 27. ЛХАГВА ГАРАГ. № 142 (6874)



МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ


Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих

Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Үзэл бодол Спорт Нийгэм Дэлхий Энтертайнмэнт Зурхай
  • Нийтлэл
  • •
  • Ярилцлага
  • •
  • Сурвалжлага
  • •
  • Хөлбөмбөг ДАШТ
  • •
  • Фото мэдээ
  • •
  • Оддын амьдрал
БҮХ СЭДЭВ
  • •Сагсанбөмбөг
  • •Нийтлэл
  • •Засгийн газар
  • •Бөхийн төрлүүд
  • •Сэрэмжлүүлэг
  • •Сурвалжлага
  • •Чуулган
  • •Ерөнхийлөгч
  • •Эрүүл мэнд
  • •Улсын Онцгой Комисс
  • •Гадаад харилцаа
  • •Гэмт хэрэг
  • •Олимпизм
  • •Хөлбөмбөг
  • •Ипотекийн зээл
ХУРААХ
Үеэрт өртсөн төмөр замыг...
Я.Сэлэнгэ: Хүн төрөлхтний...

Наадам сайхан боллоо гэдгийн цаана

Kuzmo 2022-07-27
    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ
Наадам сайхан боллоо гэдгийн цаана

Д.ЦЭРЭННАДМИД

 

Энэ жилий наадам сайхан боллоо гэж олноороо хэлцэж байна. Харах юмтай хариад ярих ютай наадам гэж. Тийм л дээ ярих дурсах юм ихтэй л болсон. Сайхан гээд байгаагийн гол нь муу нэртэй өвчнийг нэг үгээр хэлэхэд ялж айх аюулгүй тавлаг наадсан л байгаа юм. Нөгөө гэвэл Монголын тулгар төрийн болоод Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсан хийгээд Ардын хувьсгалын тэгш ойнууд давхацсан бас наадам нэг жил өнжсөн гэдэг утгаараа өргөн дэлгэр болсон. Тэр бүхний нэг нь 1024 бөх зодоглосон явдал наадмыг үзүүштэй болгосон гэж болно. Тэгээд шинэ аваргатай, арслантайгаар наадам өндөрлөсөн нь бөхдөө хайртай монголчуудын цөсийг хөөргөж чадсан л даа.

Шөнийн нойль цаг болчихоод байхад наадамчид цэнгэлдэхэд дүүрэн нар зөв эргэсэн уухай хадааж байлаа. Энэ бол монгол түмний бахархлын дээд нь. Монгол хүн баярлаж чаддагийн нэг илэрхийлэл байсан юм. Алив юм хэчнээн сайхан байсан ч хэрэв сайхан гэдэг юмны дэнс гэж байдаг бол тэнд заавал булингар гардаг л даа. Ингэж бодохуйд монгол үндэсний олон мянган жилийн өв уламжлалтай морин уралдаан, бөх хоёроос маань хэрүүл маргаан тасрахаа байсан нь нэг үнэн. Энэ жилийн наадам огт өөгүй болсон гэвэл худлаа. Наадмын сураг дуулдсанаас эхлээд л уяачдын дунд эрлийз, монгол адуугаа яаж ялгах тухай маргаан дэгдсэн. Уг маргаан наадмаар ч үргэлжилсэн дээ. Азарганаас эхлээд нас бүрээс олон морь уралдаанаас хасагдсан нь уяачдад тун хүнд туссан байх. Эрлийз морьдоо уяачдын наадмаар уралдуулж маргааныг зөөллөсөн гэж ч болно. Энэ удаа бөхийн тухайд жаахан тогтож ярих нь зөв гэж бодлоо. Өө сэвийг нь дарж ирэх жил улам сайхан наадахын тулд шүү дээ. Монгол үндэсний бөхөд найраа буюу даваа үнэлэх гэдэг хар толбо жилээс жилд даамжраад байгаа. Яриад л шүүмжлээд нэмэр байдаггүй. Уг асуудал энэ жилийн сайхан наадмын өнгийг тодорхой хэмжээгээр бүдгэрүүлэх шиг болсон. Бөх хүн улсын цол хүртэхийн төлөө зүтгэх нь зүйн хэрэг. Уран мэхийг уралдуулан үнэн шударга барилдаанаар цол авах, нэмэх юм бол үзэгчид тийм бөхийг хайрлана, дэмжинэ. Гэтэл тавын даваанд улсын цолтнууд "хэвтэх уралдаан" хийдэг болсон. Тэд ам бөхдөө бушуу, бушуухан сөхрөөд өгөх нь сонин. Учир нь мөнгөний төлөө уналт хийж байгаа юм л даа. Начны найрааны ханш 450 саяд хүрсэн гэж сошиалд харагдана лээ. Үнэн л биз. Бөхийн хүрээлэл дотор нь байдаг нэгний яриагаар найраа гэдэг юмыг гурвын даваанаас эхлээд л шатар нүүж байгаа юм шиг хийцгээдэг тухай сонссон. Бөхийн цэц, засуул, ахмад бөхчүүд бүгд оролцдог нь ч нууц биш. Саяын наадамд 1000 илүү бөх барилдсан болохоор цол горилогч 30-аад бөх дөрөв давав. Тэднээс 17 нь начны болзол хангасан гэдэг нь 2001 оны наадамтай жишихэд тийм том тоо биш байлаа.

Тэгтэл дөнгөж гурав нь зургаа, долоо давж 14 нь начин болов. Тэр тухай тунгаан бодоход бараг бүгдээрээ найраанд оржээ дээ. Харин өөрийн хүч чадлаар цолд хүрсэн нь хэн бэ гэвэл ердөө л Э.Батмагнай. Тэр дөрвийн даваанд их шөвөгт зогсож байх, бас түрүүлэх бөхийн нэг байж магадгүй гэгдэж байсан улсын гарьд М.Бадарчийг бариа зөрөөн дээр суйлж шидчихсэн. Түүнээс нь айсан уу тавын даваанд түүнийг хэн ч амлалгүй аймгийн арслан О.Наранбаатартай тунан барилдаж илүүрхэн даваад 21 насандаа начны босгыг алхаж хурдан удмын даагаар мялаалгав. Бөх болгон түүн шиг барилдаж улсын цол авдагсан бол гэхээр. Гэтэл бусдын тухайд хэлэхэд нутгийн томоохон бөх, улсын өндөр цолтнуудад амлуулсан байгаа юм. Тэд үнэн барилдаагүй ээ гэдгийг наадамчид бүрэн харсан. Бас улсын заан Ц.Одбаяр, Н.Жаргалбаяр, улсын харцага Т.Баасанхүү, П.Бэгзсүрэн, Ц.Мөнхбаяр нарыг дээгүүр даваанд харж байсан байх. Гэтэл тэд "мөнгөнд л уналаа" шүү дээ. Гэхдээ начин бологсдоос өөр хүнд амлуулж үнэнээр барилдаад цолд хүрэх нэгэн ч байсан л болов уу. Бичлэгээр нууцаа алдсан заан Н.Жаргалбаярын тухай ярьж байна. Түүнийг шалгах ёстой л гэх. Ганцхан түүнийг шалгаад яах юм бэ. Монгол бөхийн ертөнц тэр чигээрээ тийм найрааны уурхай болчихоод байгаа юм чинь. Шалгадаг юм бол цолтон төрүүлсэн бүгдийг шалга гэмээр. Гэтэл цаана нь найрааг зохион байгуулагч нь нуугдах санаатай сууж л байгаа. Ер нь тэгээд найраанд орох нь зөвхөн бөхийн буруу биш бөхийн "төр тогтворгүй" болсон нь улстөрчидтай холбоотой юм шүү дээ.

Хаа нэгтэй аймаг, сумаас гурав, дөрвөн начин төрлөө л гэж байна. Хэн нэг таамаг тооцоонд байгаагүй нөхөр начин болоод гарч ирнэ. Цаана нь мөнгө, төгрөгний өгөө аваа бий. Төр мөнгө аймаг, сумаас сонгогдсон төрийн түшээд, нутгийн томоохон бизнесмэнүүдийн халааснаас гардаг нь бас нууц байж чаддаггүй. Уг нь төр, засгийнхан тэр найраа хийж авлига цэцэглүүлэгч нөхөдтэйгөө л "тооцоо бодох" хэрэгтэй байх. Тухайлбал, Өмнөговь аймгийн Засаг даргын орлогч шиг хүмүүстэйгээ. Нэг аймгийн цолтон улсын наадамд дөрөв давлаа гэнгүүт аймаг сумынхан нь тэр чигээрээ хөдөлдөг болсон цаг юм.

Японы мэргэжлийн сүмод даваа наймаалцдаг "жор" гарч ирснийг яаж дарлаа даа хэдэн жилийн өмнө. 10 гаруй сүмочийг сүмогоос хөөсөн. Тэдэн дотор нэг биш монгол оролцсон байдаг. Ийм аргыг монгол бөхөд хэрэглэхэд хэцүү л дээ. Сүмо бол мэргэжлийнх гэдгээрээ онцлог.

Монгол бөхөд тийм зарчмаар ажиллана гэвэл харин алдаа болж мэднэ. Энэ нь нэгдүгээрт, бөхийн хүрээ тэр чигээрээ найраа гэдэг юманд автсан. Хоёрдугаарт, бөхөд улс төр гэдэг "хор" нэвт шингэснээс хэн нэгэн цогтой тэмцэгч гарч ирээд нэмэргүй л болов уу. Монголын үндэсний бөхийн холбооныхон ч дундыг баримтлахаас өөр яахав. Тэдний гарт нь байгаа ганц зэвсэг бол бөхийн барилдааны дүрэм бас допинг. Хэн нэгэн допингийн шинжилгээнд унахгүй бол тэдэнд шийтгэх бөх тун ховор олдоно.

Аварга  Г.Эрхэмбаяр, арслан Ц.Содномдорж нарыг том бөхийн зангараг харууллаа гэж үзэгчид ойлгосон. Өөрсдөө тийм реклам сайн хийсэн болохоор тэр. Гэхдээ тэгж хэлж байгаа нь 100 хувь үнэн биш гэж учир мэдэх хүмүүс хэлж байна лээ. Ер нь бол орон нутагт ялангуяа, сумын наадамд улсын том цолтон зодоглоно гэдэг тэр наадмын сүр хүчийг өргөдөг байсан үе бий. Гэтэл сүүлдээ улсын цолтнууд аймаг, суманд очихоороо үнэн барилдахын оронд найраа зохион байгуулж хэдэн төгрөг олдом янзтай бол сумын начинд тахимаа өгдөг болсон. Тиймээс наадам үймүүлэгчийн пайз зүүгээд хөөгдөхөд хүрдэг. Аймаг, сумынхан арга ядахдаа цол өгөх, өгөхгүй хоёр барилдаан зохион байгуулж аргалдаг болсон. Суманд гэхэд улсын аварга, арслан очоод зүгээр сайхан барилдаад түрүүлчих юм бол мөн ч таатай байдаг. Наадамчид ийм юмыг хүлээж байгаа шүү дээ. Сая Увс аймгийн Хяргас сумын 100 жилийн ойд дөрвөн аварга зодоглоход нэг нь түрүүлээд нэг нь үзүүрлээд нэг нь дөрөвт үлдсэн байх юм. Энэ бол тэр сумын наадмын түүхийг баяжуулсан хэрэг мөн. Ийм л байх учиртай. Нөгөө талаар бөхийг дээш гарч ирэхэд нь найраагаар дэмжих биш амжилт гаргаж цолд хүрсэн үед нь шагнах нь зөв л дөө. Улсын Их Хурлын гишүүн С.Бямбацогт Ховд аймгаасаа төрсөн улсын аварга О.Хангайг 500 хониор, заан болсон Б.Бат-Өлзийг 21 адуугаар, начин болсон Б.Сосорбарамыг 10 сая төгрөгөөр шагналаа гэж байна. Эрхэм гишүүн нударгатай зан гаргасан байгаа биз.

Бөх сонирхогчид Увсынхны буруу тооцооны тухай бас ярьж байна. Даян аварга Н.Батсуурь, аварга П.Бүрэнтөгс нар их шөвөгт үлдэнгүүтээ хоёр залуу харцагыг дарж аваад үзүүр түрүүнд барилдаж П.Бүрэнтөгс нь түрүүлээд Н.Батсуурь үзүүрлэж хоёулаа дархан аварга болохыг зорьж л дээ. Гэтэл аваргууд залуу хүчтнүүдийг дийлсэнгүй нь буруу тооцоо байлаа. Уг нь санадаг л санаа байх. Хоёр дархан аварга, нэг аймгаас зэрэг төрлөө гэхэд хүрсэн бол наадмыг илүү ч өнгөлөг болгох байсан байж магадгүй ээ.

Наадмын бөхийн бас бус зөрчлийн тухай хэлэхэд дархан аварга А.Сүхбат барууны магнай булаалдаад барилдаагүй буцаж бас цэцийнхэнд агсарч жаахан шоудсан. Арслан Э.Оюунболд өөрийг нь давсан бөхийг зодохыг завдсан гээд бага сага юм бий. Бас Э.Оюунболдын илчилснээр нэгийн даваанд унасан бөх хоёрын  даваанд дахин гарсан гэх үг үнэн л юм билээ. Яагаад гэхээр Тувагийн нэг бөхийг танихгүй, хэл усыг нь мэдэхгүйгээс дахин барилдуулсан гэж байна лээ. Энэ нь хариуцлагагүйнх. Олон улсад 70-80 орон оролцсон тэмцээнд ч тийм явдал гардаггүйг бид мэднэ. Дахин хэлье. Дараа дараагийн наадам элдэв маргаангүй цэвэр, улам сайхан болоосой гэсэн дээ энэ бүхнийг хэлэхээс аргагүй байлаа.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2022 ОНЫ ДОЛДУГААР САРЫН 27. ЛХАГВА ГАРАГ. № 142 (6874)

ФОТО:

Сэдвүүд : #Наадам   #Нийтлэл  
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
Гадаадын хөрөнгө оруулагчийн гомдлын үг буюу “Монгол Хьюндай”-гийн дээрмийг анхан шатны шүүх ингэж шийджээ
“Койнчид”-ыг улс төрийн шантааж аврах уу?!
Тэмцэл дүнгээ өгч, том хулгай зогсов уу?!
Хуулийг хуумгай батлахгүй байх буюу Зөвлөлдөх санал асуулгын боломжууд
МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ

АНХААРУУЛГА:Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд mminfo.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 99998796 утсаар хүлээн авна.

ШУУРХАЙ МЭДЭЭ
2 цагийн өмнө өмнө

Ж.Мөнхбат бүрэн эрхээсээ хүндэтгэх шалтгааны улмаас татгалзаж, чөлөөлөгдөх хүсэлтээ өгчээ

2 цагийн өмнө өмнө

Деннис Шродер эхний хагас дуусахад талбайн хагасаас амжилттай болгосон шидэлтийн бичлэг

2 цагийн өмнө өмнө

Аймгуудын өрсөлдөх чадвараар Дорноговь аймаг тэргүүлжээ

3 цагийн өмнө өмнө

Г.Занданшатар: Койн гаргасан этгээдүүдийн хөрөнгийн зарцуулалтыг шалгах ажлыг эрчимжүүл

3 цагийн өмнө өмнө

УБЦТС: 2022-2023 оны өвлийн эрчим хүчний оргил ачаалал 1474МВт хүрээд байна

3 цагийн өмнө өмнө

NBA-ын 15 дахь долоо хоногийн шилдэг тохолтын бичлэг

4 цагийн өмнө өмнө

Гадаадын хөрөнгө оруулагчийн гомдлын үг буюу “Монгол Хьюндай”-гийн дээрмийг анхан шатны шүүх ингэж шийджээ

4 цагийн өмнө өмнө

Тэтгэврийн мөнгө тавгийн идээний үнэ хүрэхгүй байна

4 цагийн өмнө өмнө

Л.Оюун-Эрдэнэ: Манай улсад газар зүйн хувьд далай хаалттай ч оюуны хувьд дэлхий нээлттэй

4 цагийн өмнө өмнө

Чанаргүй эмийн золиос юунд хүргэх бол...

4 цагийн өмнө өмнө

ЭМДЕГ-ын удирдлагууд Дэлхийн банкны эрүүл мэндийн зөвлөхүүдтэй уулзлаа

4 цагийн өмнө өмнө

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхэд ОХУ-ын Элчин сайд бараалхлаа

4 цагийн өмнө өмнө

Засгийн газрын ээлжит хуралдаан үргэлжилж байна

4 цагийн өмнө өмнө

Хоёр хар мэнгэтэй цагаан бар өдөр

4 цагийн өмнө өмнө

Өдөртөө 10-12 градус хүйтэн байна

18 цагийн өмнө өмнө

УИХ-ын дарга Г.Занданшатар сар шинийн баяраар эх оронч худалдан авалт хийх уриалгыг дэвшүүллээ

1 өдрийн өмнө өмнө

С.Сумъяадорж: Шинэ төмөр замын бүтээн байгуулалт эрчимжсэнээр манай салбарт олон талын хөгжил дэвшил гарна

1 өдрийн өмнө өмнө

Г.Занданшатар: Хүүхдийн мөнгө, шаталсан татварын тогтолцооны талаар иргэдэд үнэн бодит мэдээллийг өгөх хэрэгтэй байна

1 өдрийн өмнө өмнө

С.Чинзориг сайд Хэнтий аймгийн эрүүл мэндийн салбарынхантай уулзлаа

1 өдрийн өмнө өмнө

Футзалын тэмцээн ирэх гуравдугаар сарын 26-нд эхэлнэ

1 өдрийн өмнө өмнө

Өчигдөр 122 жолооч согтуу жолоо барьж, 154 хүн эрүүлжүүлэхэд хоножээ

1 өдрийн өмнө өмнө

NBA-ын 15 дахь долоо хоногийн шилдэг тоглогчдын бичлэг

1 өдрийн өмнө өмнө

Эдийн засгийн байнгын хороо 11 ажлын хэсэг байгуулж, 58 асуудал хэлэлцэн шийдвэрлэжээ

1 өдрийн өмнө өмнө

Зөвлөлдөх санал асуулга гэж юу вэ?

1 өдрийн өмнө өмнө

Яагаад зөвлөлдөх санал асуулга гэж?

1 өдрийн өмнө өмнө

Ё.Басхүү: Өрсөлдөгчөө өөрөөсөө илүү гэж боддоггүй ч доогуур гэж басамжилдаггүй

1 өдрийн өмнө өмнө

“Койнчид”-ыг улс төрийн шантааж аврах уу?!

1 өдрийн өмнө өмнө

Г.Занданшатар: Төрийн албаны бүтээмжийг өсгөх, үр дүнг нь сайжруулах цогц шинэчлэлийг хийх ёстой

1 өдрийн өмнө өмнө

Өнөөдөр Дашнямтай билэгт сайн өдөр

1 өдрийн өмнө өмнө

Ялимгүй цас орно

САНАЛ БОЛГОХ
2023-01-25 өмнө

Ирэх сараас ипотекийн зээл олголт хэвийн болно

2023-01-25 өмнө

Казанийн од хэрхэн олимпийн аварга болов

2023-01-25 өмнө

Есөн настай хүүхэд чарганаас унаж нас баржээ

2023-01-27 өмнө

Хуулийг хуумгай батлахгүй байх буюу Зөвлөлдөх санал асуулгын боломжууд

2023-01-27 өмнө

Далайсан гар буцдаггүй, яс хугарах юу ч биш

2023-01-27 өмнө

АРДЧИЛЛЫН МУХАРДАЛ БА ШИЙДЭЛ

2023-01-27 өмнө

Ерөнхийлөгч “Олон нийтийн сүлжээнд хүний эрхийг хамгаалах тухай” хуульд хориг тавилаа

2 өдрийн өмнө өмнө

АНУ-ын бага орлоготой иргэд байрны түрээсээ төлж чадахгүйд хүрчээ

2023-01-25 өмнө

Н.Уртнасанг “өшиглөөд” сайд болсон Б.Бат-Эрдэнэ утааг барсангүй дээ?!

2023-01-27 өмнө

ОУЖБХ-ны энэ оны анхны гран при ангилалын тэмцээн өнөөдөр эхэлнэ

2023-01-27 өмнө

С.Зоригийг хөнөөсөн нь “Эрдэнэт”-тэй холбоотой юу?!

2023-01-27 өмнө

Леброн Жеймс болон Яннис Антетокумпо нар баг ахална

2023-01-25 өмнө

Импортолж байгаа 92 октантай автобензины гаалийн албан татварыг нэг жилийн хугацаанд чөлөөллөө

2023-01-26 өмнө

Красноярскийн дэвжээнд манай улсаас С.Цэрэнчимэд, П.Орхон тэргүүтэй бөхчүүд барилдана

2023-01-26 өмнө

Д.Амарбаясгалан: Төрийн өмчит компаниудад нээлттэй сонгон шалгаруулалтаар ажилд ордог жишиг бий болж байна

2023-01-28 өмнө

ТУУЛ ГОЛЫН ДЭЭГҮҮР МАШИН ЯВУУЛАХГҮЙ

2023-01-25 өмнө

NBA-ын 14 дэх долоо хоногийн шилдэг тохолтын бичлэг

2023-01-27 өмнө

Г.Ганхүү: Ардчилсан улсын үнэт зүйлд биш зөвхөн Тоталитар улсад л байхуйц энэ хуульд хориг тавина гэж найдъя

2023-01-27 өмнө

Машин угаахад монголчууд 80-100 литр цэвэр ус, Солонгосчууд 0.3-1.2 литр саарал ус хэрэглэдэг

2 өдрийн өмнө өмнө

Тэмцэл дүнгээ өгч, том хулгай зогсов уу?!

2023-01-26 өмнө

Нүүрсний хэргээр 13 тэрбумын хөрөнгө битүүмжилж, 66 хүнийг яллагдагчаар татав

2 өдрийн өмнө өмнө

Өнөөдөр Балжиннямтай билэгт сайн өдөр

2023-01-28 өмнө

Өдөртөө 9-11 градус хүйтэн байна

2023-01-27 өмнө

13А маягтыг цахим хэлбэрт шилжүүлэх ажлыг энэ сарын 30-наас туршилтын журмаар нэвтрүүлэхээр төлөвлөсөн

2023-01-25 өмнө

Дараагийн ээлжийн автобусууд хоёрдугаар сарын дундуур Улаанбаатар хотод ирнэ

2023-01-26 өмнө

Нетс болон Сиксерс багуудын сүүлйин хоёр минутын бичлэг

2023-01-27 өмнө

“Амар байна уу 2023” үзэсгэлэнд 1000 гаруй жижиг, дунд бизнес эрхлэгч түрээс төлөхгүй оролцож байна

2023-01-25 өмнө

Өмнөх долоо хоногийн шилдэг тоглогчоор Леброн Жеймс боон Жрью Холидэй нар шалгарчээ

2023-01-28 өмнө

Дархан аварга Б.Бат-Эрдэнэ Монгол Улсын Ерөнхий сайдын нэрэмжит цомыг үүрд хадгалуулахаар гардуулж өглөө

2023-01-28 өмнө

Э.Даваачимэг монголын багийн анхны алтан медалийг авчирав

Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих Дээшээ буцах


Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.