• Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



Цахим дэлгүүрүүдэд албан ёсны эрх өгдөг больё

Б.БАЯРЖАВХЛАН

XXI зуунд хүн төрөлхтний хамгийн том дэвшлийн нэг нь цахим хэрэглээ юм. Дэлхийн хүн амын 55 хувь нь буюу 5.2 тэрбум хүн интернэт хэрэглэдэг. Манай улсын хувьд ч дэлхий нийттэй хөл нийлүүлэн цахим үндэстэн болсон. Цахим орчныг ашиглаж өөрийн цаг хугацааг хэмнэх, харилцах зэрэг олон давуу талтай ч түүнийгээ дагаад сөрөг үр дагаврууд их байна.

 Манай интернэт хэрэглэгчдийн  хувьд фэйсбүүкийг өргөнөөр ашигладаг.  Фэйсбүүк хэрэглэгчдийн тоо 2012 онд 654 мянга байсан бол өнгөрсөн жил 2.9 сая болж нэмэгджээ. Дээрх үзүүлэлтээс харахад хүн амын 80 гаруй хувь нь интернэт ашигладаг ба үүнээс 96  хувь нь фэйсбүүк ашигладаг нь судалгаагаар тогтоогдсон байдаг байна. Түүнчлэн цахим орчны хэрэглээгээрээ бид Ази тивд өндөртөө ордог.

Гэвч түүнийгээ дагаад цахим орчинд үйлдэгдэх гэмт хэргийн тоо огцом өссөөр байна.

Тодруулбал, 2016 онд 916, 2018 онд 659, 2021 онд 1400 цахим гэмт хэрэг бүртгэгдсэн. Энэ нь 2016 онтой харьцуулахад 79 хувиар өссөн үзүүлэлт юм.

Түүний дотроос хамгийн ихээр үйлдэгддэг олон тооны хүнийг хамарсан нь Онлайн худалдааны залилан. Тодруулбал, Фэйсбүүк нь өдөр бүр 50 мянга гаруй гүйлгээ хийгддэг цахим худалдааны хамгийн эрэлт ихтэй платформуудын нэг бөгөөд Монголын нийт фэйсбүүкийн хэрэглэгчдийн 25 хувь нь онлайнаар худалдаа эрхэлдэг гэсэн тооцоо гарчээ. Мөн Цар тахлын нөхцөл байдал болон хэрэглэгчийн эрэлт, цаг хугацаа хэмнэлт гээд олон хүчин зүйлсээс шалтгаалж цахим худалдааны олон төрөл бий болсон. Гэвч цахим худалдааны эрх зүйн орчин хангалтгүй байгаа тул хуурамч худалдааны хохирогч болсон иргэн өнөөдөр хохирлоо барагдуулж чадахгүй байна. 


Цахим орчин дахь гэмт хэргүүдийн кейсийг хүргэж байна.


Кэйс 1

Бусдын фэйсбүүкийн нууц үгийг хууль бусаар олзлон авч ойр дотны хүн, хамаатан садангаас нь мөнгө зээлэх нэрийдлээр залилан авах эсвэл интернэт банкнаас мөнгийг нь хууль бус гүйлгээр шилжүүлэн авдаг.

-Иргэн Б.Эрдэнэбаяр өөрийн фэйсбүүк хаягаа бусдад алджээ. Түүний хаягаар “Яаралтай зээл төлөх гэсэн чинь мөнгө дутаад байна. Гурав хоногийн хугацаанд 500 мянган төгрөг зээлээч. 600 мянга болгож өгье” хэмээн 30 гаруй иргэнээс долоон сая төгрөг авсан байна.


Кэйс-2

Онлайн худалдаа гэх нэрээр залилах буюу зээлийн картын залилан, урьдчилгаа төлбөрийн залилан, интернэт маркетинг болон жижиглэн худалдааны луйвар.

-Иргэн Ү.Номин “U onlain shop” гэх хаятай цахим дэлгүүрээс даашинз захиалсан байна. Турхайн даашинз тус цахим дэлгүүрт зах зээлийн үнээс хямд байжээ. Захиалаад жил болж байгаа ч одоо хүртэл бараа нь ирээгүй. Мөн ямар ч хариу өгдөггүй байна.


Кэйс 3

 Өгөөш бүхий мэдээллийг уншихаар сонирхон дарж нэвтрэх нэр, нууц үгээ алддаг, “зээл олгоно”, “илгээмж явуулна” “сугалаанд хожсон”, гэх байдлаар иргэдийг төөрөгдөлд оруулж, амар хялбар аргаар мөнгө олох гэсэн санаа, сэдлийг төрүүлж улмаар уг зүйлсийн татвар хураамж, тээврийн зардлыг шилжүүлнэ үү гэх зэргээр цахим мэдээллийн хэрэгслээр түгээгдэж буй мэдээлэл үнэн зөв эсэх талаар нягтлан судалж үздэггүй.

-Энэ төрлийн гэмт хэрэг түгээмэл гардаг. Хамгийн сүүлд гэхэд 50 настай эмэгтэй О гадаад улсаас илгээмж явуулсан. Тиймээс та над руу тодорхой хэмжээний мөнгө явуулаач гэснээс үүдэж мөнгө алдсан хэрэг гарсан байна.

 

ЭКСПЕРТИЙН ҮГ

 

ХЯНАЛТЫН ПРОКУРОР, ХУУЛЬ ЗҮЙН УХААНЫ ДОКТОР Б.ӨНӨРМАА: КИБЕР АЮУЛГҮЙ БАЙДЛЫГ ХАНГАХ ХУУЛЬ ЭРХ ЗҮЙН ОРЧИН ХАНГАЛТТАЙ БҮРДЭЭГҮЙ

-Кибер гэмт хэргийн гаралт нэмэгдэж байгаа нь Монгол Улсад кибер аюулгүй байдлыг хангах хууль эрх зүйн орчин хангалттай бүрдээгүйтэй холбоотой юм. Гэмт хэрэг үйлдэж буй хүмүүс ихэвчлэн гадаад сервертэй вэб сайтуудыг хэрэглээндээ ашигладаг. Тухайлбал, Фэйсбүүк, твиттер нь АНУ-д бүртгэлтэй компани бөгөөд эдгээрт бүртгүүлсэн хэрэглэгчийн мэдээлэл Америкийн хуулиар хамгаалагддаг, манай улсын хуулиар зохицуулагдах боломжгүй тул иргэн гомдол гаргасан тохиолдолд тэр улсаас нь тухайн сайтыг шалгаж өгөх, мэдээлэл авах хүсэлтийг явуулдаг. Цахимаар үйлдэгдэж байгаа гэмт хэргийн мэдээллийг автоматаар олж авах технологийн боломж дэлхийн аль ч улсад хязгаарлагдмал байдаг тухай мэдээллийн технологийн мэргэжилтнүүд тайлбарлаж байна. Мөн Фэйсбүүк /Facebook/ компани нь терроризм, хүний амь нас хохирох нөхцөл байдал бий болсон, хүүхдийн садар самуун, секс сүрдүүлэг, үндэстэн дамнасан зохион байгуулалттай гэмт хэрэг /хар тамхи, хүн худалдаалах, мөнгө угаах/ зэрэг тодорхой төрлийн цөөн хэргээс бусад хэрэгт мэдээлэл гарган өгдөггүй нь олон төрлийн гэмт хэргийг таслан зогсооход хүндрэл учирч байна. Өнөөдөр хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж байгаа Эрүүгийн хуулийн 26 дугаар бүлэгт зөвхөн цахим мэдээллийн аюулгүй байдлын эсрэг гэмт хэргийн зохицуулалт байгаа бөгөөд тус хуульд заасан зарим төрлийн гэмт хэргийг цахим хэрэгсэл ашиглаж үйлдсэн нь хүндрүүлэх шинжид хамаарахгүй байна.

ЦАХИМ ГЭМТ ХЭРЭГТЭЙ ТЭМЦЭХ АЛБАНЫ МӨРДӨН БАЙЦААХ АЛБАНЫ МӨРДӨГЧ, АХМАД Э.ДОРЖСҮРЭН: ОНЛАЙН ШОП БОЛОН ГАДААДЫН ИРГЭНД ЗАЛИЛУУЛАХ, ЦАХИМ ХАЯГАА ХАКЕРДУУЛАХ ЗЭРЭГ ХЭРГҮҮД ЭЛБЭГ БАЙНА

-Иргэдийн эрэлт хэрэгцээнээс үүдэж 9-11 дүгээр сард орон сууц худалдах, түрээслэх гэмт хэргийн тоо өсдөг. Одоогийн байдлаар энэ төрлийн гэмт хэрэг дээр илүү ажиллаж байна. Мөн онлайн шоп болон гадаадын иргэнд залилуулах, цахим хаягаа хакердуулах зэрэг хэргүүд элбэг байна. Иргэд судалгаа муу, итгэмтгий байна. Нэг үгээр хэлбэл хямд зүйлсийг авах, олох гэж байж залилах гэмт хэргийн хохирогч болж байна. Тиймээс тухайн хүн болон цахим дэлгүүрээ судлах хэрэгтэй. Гадаадын иргэдтэй харилцаа холбоо үүсгэх хэрэггүй байна. Энэ талын мэдээ мэдээлэлтэй болгох нь зүйтэй.

Цаашид ч бид цахим худалдаа болон цахим орчныг ашиглаж түүнтэй дасан зохицож амьдрана. Цахим дэлгүүрээр үйлчлүүлэх нь ч иргэдийн цаг завыг хэмнэсэн таатай үйлчилгээ. Тиймээс бид цахим дэлгүүрүүдэд хяналт тавих, албан ёсны эрх олгож, татвар төлдөг болгох шаардлага нийгэмд үүсээд байна. Мөн хууль эрх зүйн орчныг бүрдүүлж, худалдан авагчийн аюулгүй байдлыг хангах нь зүйтэй. Ингэж байж бид цахим дэлгүүр нэрээр залилан луйвар хийж байгаа хүмүүсийг зогсоох боломжтой. Цахим дэлгүүр буюу онлайн шоп нээхэд өнөөдөр маш амархан. Фэйсбүүкээсээ пэйж нээх эсвэл грүпп нээхэд л хангалттай байдаг. Тэгвэл дэлгүүр нээхийн тулд улсын бүртгэлд бүртгүүлэх, дансаа холбох зэргээр албан ёсны болж хуулийн хариуцлага  хүлээх чадамжтай болгох нь зүйтэй.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2022 ОНЫ ЕСДҮГЭЭР САРЫН 26. ДАВАА ГАРАГ. № 185 (6917)

    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ


МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
"Автомашингүй өдөр"-өөр тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөн хязгаарлах гудамж, замууд
Согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодсон 88 зөрчил бүртгэгджээ
Гарцаар гарч явсан 12 настай хүүхдийг мөргөж, амь насыг нь хохироожээ
Гурван хөх мэнгэтэй харагчин хонь өдөр



Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





  • Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



Цахим дэлгүүрүүдэд албан ёсны эрх өгдөг больё

Б.БАЯРЖАВХЛАН

XXI зуунд хүн төрөлхтний хамгийн том дэвшлийн нэг нь цахим хэрэглээ юм. Дэлхийн хүн амын 55 хувь нь буюу 5.2 тэрбум хүн интернэт хэрэглэдэг. Манай улсын хувьд ч дэлхий нийттэй хөл нийлүүлэн цахим үндэстэн болсон. Цахим орчныг ашиглаж өөрийн цаг хугацааг хэмнэх, харилцах зэрэг олон давуу талтай ч түүнийгээ дагаад сөрөг үр дагаврууд их байна.

 Манай интернэт хэрэглэгчдийн  хувьд фэйсбүүкийг өргөнөөр ашигладаг.  Фэйсбүүк хэрэглэгчдийн тоо 2012 онд 654 мянга байсан бол өнгөрсөн жил 2.9 сая болж нэмэгджээ. Дээрх үзүүлэлтээс харахад хүн амын 80 гаруй хувь нь интернэт ашигладаг ба үүнээс 96  хувь нь фэйсбүүк ашигладаг нь судалгаагаар тогтоогдсон байдаг байна. Түүнчлэн цахим орчны хэрэглээгээрээ бид Ази тивд өндөртөө ордог.

Гэвч түүнийгээ дагаад цахим орчинд үйлдэгдэх гэмт хэргийн тоо огцом өссөөр байна.

Тодруулбал, 2016 онд 916, 2018 онд 659, 2021 онд 1400 цахим гэмт хэрэг бүртгэгдсэн. Энэ нь 2016 онтой харьцуулахад 79 хувиар өссөн үзүүлэлт юм.

Түүний дотроос хамгийн ихээр үйлдэгддэг олон тооны хүнийг хамарсан нь Онлайн худалдааны залилан. Тодруулбал, Фэйсбүүк нь өдөр бүр 50 мянга гаруй гүйлгээ хийгддэг цахим худалдааны хамгийн эрэлт ихтэй платформуудын нэг бөгөөд Монголын нийт фэйсбүүкийн хэрэглэгчдийн 25 хувь нь онлайнаар худалдаа эрхэлдэг гэсэн тооцоо гарчээ. Мөн Цар тахлын нөхцөл байдал болон хэрэглэгчийн эрэлт, цаг хугацаа хэмнэлт гээд олон хүчин зүйлсээс шалтгаалж цахим худалдааны олон төрөл бий болсон. Гэвч цахим худалдааны эрх зүйн орчин хангалтгүй байгаа тул хуурамч худалдааны хохирогч болсон иргэн өнөөдөр хохирлоо барагдуулж чадахгүй байна. 


Цахим орчин дахь гэмт хэргүүдийн кейсийг хүргэж байна.


Кэйс 1

Бусдын фэйсбүүкийн нууц үгийг хууль бусаар олзлон авч ойр дотны хүн, хамаатан садангаас нь мөнгө зээлэх нэрийдлээр залилан авах эсвэл интернэт банкнаас мөнгийг нь хууль бус гүйлгээр шилжүүлэн авдаг.

-Иргэн Б.Эрдэнэбаяр өөрийн фэйсбүүк хаягаа бусдад алджээ. Түүний хаягаар “Яаралтай зээл төлөх гэсэн чинь мөнгө дутаад байна. Гурав хоногийн хугацаанд 500 мянган төгрөг зээлээч. 600 мянга болгож өгье” хэмээн 30 гаруй иргэнээс долоон сая төгрөг авсан байна.


Кэйс-2

Онлайн худалдаа гэх нэрээр залилах буюу зээлийн картын залилан, урьдчилгаа төлбөрийн залилан, интернэт маркетинг болон жижиглэн худалдааны луйвар.

-Иргэн Ү.Номин “U onlain shop” гэх хаятай цахим дэлгүүрээс даашинз захиалсан байна. Турхайн даашинз тус цахим дэлгүүрт зах зээлийн үнээс хямд байжээ. Захиалаад жил болж байгаа ч одоо хүртэл бараа нь ирээгүй. Мөн ямар ч хариу өгдөггүй байна.


Кэйс 3

 Өгөөш бүхий мэдээллийг уншихаар сонирхон дарж нэвтрэх нэр, нууц үгээ алддаг, “зээл олгоно”, “илгээмж явуулна” “сугалаанд хожсон”, гэх байдлаар иргэдийг төөрөгдөлд оруулж, амар хялбар аргаар мөнгө олох гэсэн санаа, сэдлийг төрүүлж улмаар уг зүйлсийн татвар хураамж, тээврийн зардлыг шилжүүлнэ үү гэх зэргээр цахим мэдээллийн хэрэгслээр түгээгдэж буй мэдээлэл үнэн зөв эсэх талаар нягтлан судалж үздэггүй.

-Энэ төрлийн гэмт хэрэг түгээмэл гардаг. Хамгийн сүүлд гэхэд 50 настай эмэгтэй О гадаад улсаас илгээмж явуулсан. Тиймээс та над руу тодорхой хэмжээний мөнгө явуулаач гэснээс үүдэж мөнгө алдсан хэрэг гарсан байна.

 

ЭКСПЕРТИЙН ҮГ

 

ХЯНАЛТЫН ПРОКУРОР, ХУУЛЬ ЗҮЙН УХААНЫ ДОКТОР Б.ӨНӨРМАА: КИБЕР АЮУЛГҮЙ БАЙДЛЫГ ХАНГАХ ХУУЛЬ ЭРХ ЗҮЙН ОРЧИН ХАНГАЛТТАЙ БҮРДЭЭГҮЙ

-Кибер гэмт хэргийн гаралт нэмэгдэж байгаа нь Монгол Улсад кибер аюулгүй байдлыг хангах хууль эрх зүйн орчин хангалттай бүрдээгүйтэй холбоотой юм. Гэмт хэрэг үйлдэж буй хүмүүс ихэвчлэн гадаад сервертэй вэб сайтуудыг хэрэглээндээ ашигладаг. Тухайлбал, Фэйсбүүк, твиттер нь АНУ-д бүртгэлтэй компани бөгөөд эдгээрт бүртгүүлсэн хэрэглэгчийн мэдээлэл Америкийн хуулиар хамгаалагддаг, манай улсын хуулиар зохицуулагдах боломжгүй тул иргэн гомдол гаргасан тохиолдолд тэр улсаас нь тухайн сайтыг шалгаж өгөх, мэдээлэл авах хүсэлтийг явуулдаг. Цахимаар үйлдэгдэж байгаа гэмт хэргийн мэдээллийг автоматаар олж авах технологийн боломж дэлхийн аль ч улсад хязгаарлагдмал байдаг тухай мэдээллийн технологийн мэргэжилтнүүд тайлбарлаж байна. Мөн Фэйсбүүк /Facebook/ компани нь терроризм, хүний амь нас хохирох нөхцөл байдал бий болсон, хүүхдийн садар самуун, секс сүрдүүлэг, үндэстэн дамнасан зохион байгуулалттай гэмт хэрэг /хар тамхи, хүн худалдаалах, мөнгө угаах/ зэрэг тодорхой төрлийн цөөн хэргээс бусад хэрэгт мэдээлэл гарган өгдөггүй нь олон төрлийн гэмт хэргийг таслан зогсооход хүндрэл учирч байна. Өнөөдөр хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж байгаа Эрүүгийн хуулийн 26 дугаар бүлэгт зөвхөн цахим мэдээллийн аюулгүй байдлын эсрэг гэмт хэргийн зохицуулалт байгаа бөгөөд тус хуульд заасан зарим төрлийн гэмт хэргийг цахим хэрэгсэл ашиглаж үйлдсэн нь хүндрүүлэх шинжид хамаарахгүй байна.

ЦАХИМ ГЭМТ ХЭРЭГТЭЙ ТЭМЦЭХ АЛБАНЫ МӨРДӨН БАЙЦААХ АЛБАНЫ МӨРДӨГЧ, АХМАД Э.ДОРЖСҮРЭН: ОНЛАЙН ШОП БОЛОН ГАДААДЫН ИРГЭНД ЗАЛИЛУУЛАХ, ЦАХИМ ХАЯГАА ХАКЕРДУУЛАХ ЗЭРЭГ ХЭРГҮҮД ЭЛБЭГ БАЙНА

-Иргэдийн эрэлт хэрэгцээнээс үүдэж 9-11 дүгээр сард орон сууц худалдах, түрээслэх гэмт хэргийн тоо өсдөг. Одоогийн байдлаар энэ төрлийн гэмт хэрэг дээр илүү ажиллаж байна. Мөн онлайн шоп болон гадаадын иргэнд залилуулах, цахим хаягаа хакердуулах зэрэг хэргүүд элбэг байна. Иргэд судалгаа муу, итгэмтгий байна. Нэг үгээр хэлбэл хямд зүйлсийг авах, олох гэж байж залилах гэмт хэргийн хохирогч болж байна. Тиймээс тухайн хүн болон цахим дэлгүүрээ судлах хэрэгтэй. Гадаадын иргэдтэй харилцаа холбоо үүсгэх хэрэггүй байна. Энэ талын мэдээ мэдээлэлтэй болгох нь зүйтэй.

Цаашид ч бид цахим худалдаа болон цахим орчныг ашиглаж түүнтэй дасан зохицож амьдрана. Цахим дэлгүүрээр үйлчлүүлэх нь ч иргэдийн цаг завыг хэмнэсэн таатай үйлчилгээ. Тиймээс бид цахим дэлгүүрүүдэд хяналт тавих, албан ёсны эрх олгож, татвар төлдөг болгох шаардлага нийгэмд үүсээд байна. Мөн хууль эрх зүйн орчныг бүрдүүлж, худалдан авагчийн аюулгүй байдлыг хангах нь зүйтэй. Ингэж байж бид цахим дэлгүүр нэрээр залилан луйвар хийж байгаа хүмүүсийг зогсоох боломжтой. Цахим дэлгүүр буюу онлайн шоп нээхэд өнөөдөр маш амархан. Фэйсбүүкээсээ пэйж нээх эсвэл грүпп нээхэд л хангалттай байдаг. Тэгвэл дэлгүүр нээхийн тулд улсын бүртгэлд бүртгүүлэх, дансаа холбох зэргээр албан ёсны болж хуулийн хариуцлага  хүлээх чадамжтай болгох нь зүйтэй.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2022 ОНЫ ЕСДҮГЭЭР САРЫН 26. ДАВАА ГАРАГ. № 185 (6917)



МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ


Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих

Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Үзэл бодол Спорт Нийгэм Дэлхий Энтертайнмэнт Зурхай
  • Нийтлэл
  • •
  • Ярилцлага
  • •
  • Сурвалжлага
  • •
  • Чөлөөт бөх ДАШТ
  • •
  • Фото мэдээ
  • •
  • Оддын амьдрал
БҮХ СЭДЭВ
  • •Бөхийн төрлүүд
  • •Чөлөөт бөх ДАШТ
  • •Засгийн газар
  • •Халуун сэдэв
  • •Нийтлэл
  • •Нийслэл
  • •Шүүхийн танхимаас
  • •Фото мэдээ
  • •Улсын Онцгой Комисс
  • •Ерөнхийлөгч
  • •Яам, Агентлаг
  • •Гэмт хэрэг
  • •Сагсанбөмбөг
  • •Сэрэмжлүүлэг
  • •ММ-ын тодруулга
ХУРААХ
Шүүгчийн үзэгний үзүүр дэх...
Нийслэлчүүдийн хүсэн хүлээсэн...

Цахим дэлгүүрүүдэд албан ёсны эрх өгдөг больё

Kuzmo 2022-09-26
    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ
Цахим дэлгүүрүүдэд албан ёсны эрх өгдөг больё

Б.БАЯРЖАВХЛАН

XXI зуунд хүн төрөлхтний хамгийн том дэвшлийн нэг нь цахим хэрэглээ юм. Дэлхийн хүн амын 55 хувь нь буюу 5.2 тэрбум хүн интернэт хэрэглэдэг. Манай улсын хувьд ч дэлхий нийттэй хөл нийлүүлэн цахим үндэстэн болсон. Цахим орчныг ашиглаж өөрийн цаг хугацааг хэмнэх, харилцах зэрэг олон давуу талтай ч түүнийгээ дагаад сөрөг үр дагаврууд их байна.

 Манай интернэт хэрэглэгчдийн  хувьд фэйсбүүкийг өргөнөөр ашигладаг.  Фэйсбүүк хэрэглэгчдийн тоо 2012 онд 654 мянга байсан бол өнгөрсөн жил 2.9 сая болж нэмэгджээ. Дээрх үзүүлэлтээс харахад хүн амын 80 гаруй хувь нь интернэт ашигладаг ба үүнээс 96  хувь нь фэйсбүүк ашигладаг нь судалгаагаар тогтоогдсон байдаг байна. Түүнчлэн цахим орчны хэрэглээгээрээ бид Ази тивд өндөртөө ордог.

Гэвч түүнийгээ дагаад цахим орчинд үйлдэгдэх гэмт хэргийн тоо огцом өссөөр байна.

Тодруулбал, 2016 онд 916, 2018 онд 659, 2021 онд 1400 цахим гэмт хэрэг бүртгэгдсэн. Энэ нь 2016 онтой харьцуулахад 79 хувиар өссөн үзүүлэлт юм.

Түүний дотроос хамгийн ихээр үйлдэгддэг олон тооны хүнийг хамарсан нь Онлайн худалдааны залилан. Тодруулбал, Фэйсбүүк нь өдөр бүр 50 мянга гаруй гүйлгээ хийгддэг цахим худалдааны хамгийн эрэлт ихтэй платформуудын нэг бөгөөд Монголын нийт фэйсбүүкийн хэрэглэгчдийн 25 хувь нь онлайнаар худалдаа эрхэлдэг гэсэн тооцоо гарчээ. Мөн Цар тахлын нөхцөл байдал болон хэрэглэгчийн эрэлт, цаг хугацаа хэмнэлт гээд олон хүчин зүйлсээс шалтгаалж цахим худалдааны олон төрөл бий болсон. Гэвч цахим худалдааны эрх зүйн орчин хангалтгүй байгаа тул хуурамч худалдааны хохирогч болсон иргэн өнөөдөр хохирлоо барагдуулж чадахгүй байна. 


Цахим орчин дахь гэмт хэргүүдийн кейсийг хүргэж байна.


Кэйс 1

Бусдын фэйсбүүкийн нууц үгийг хууль бусаар олзлон авч ойр дотны хүн, хамаатан садангаас нь мөнгө зээлэх нэрийдлээр залилан авах эсвэл интернэт банкнаас мөнгийг нь хууль бус гүйлгээр шилжүүлэн авдаг.

-Иргэн Б.Эрдэнэбаяр өөрийн фэйсбүүк хаягаа бусдад алджээ. Түүний хаягаар “Яаралтай зээл төлөх гэсэн чинь мөнгө дутаад байна. Гурав хоногийн хугацаанд 500 мянган төгрөг зээлээч. 600 мянга болгож өгье” хэмээн 30 гаруй иргэнээс долоон сая төгрөг авсан байна.


Кэйс-2

Онлайн худалдаа гэх нэрээр залилах буюу зээлийн картын залилан, урьдчилгаа төлбөрийн залилан, интернэт маркетинг болон жижиглэн худалдааны луйвар.

-Иргэн Ү.Номин “U onlain shop” гэх хаятай цахим дэлгүүрээс даашинз захиалсан байна. Турхайн даашинз тус цахим дэлгүүрт зах зээлийн үнээс хямд байжээ. Захиалаад жил болж байгаа ч одоо хүртэл бараа нь ирээгүй. Мөн ямар ч хариу өгдөггүй байна.


Кэйс 3

 Өгөөш бүхий мэдээллийг уншихаар сонирхон дарж нэвтрэх нэр, нууц үгээ алддаг, “зээл олгоно”, “илгээмж явуулна” “сугалаанд хожсон”, гэх байдлаар иргэдийг төөрөгдөлд оруулж, амар хялбар аргаар мөнгө олох гэсэн санаа, сэдлийг төрүүлж улмаар уг зүйлсийн татвар хураамж, тээврийн зардлыг шилжүүлнэ үү гэх зэргээр цахим мэдээллийн хэрэгслээр түгээгдэж буй мэдээлэл үнэн зөв эсэх талаар нягтлан судалж үздэггүй.

-Энэ төрлийн гэмт хэрэг түгээмэл гардаг. Хамгийн сүүлд гэхэд 50 настай эмэгтэй О гадаад улсаас илгээмж явуулсан. Тиймээс та над руу тодорхой хэмжээний мөнгө явуулаач гэснээс үүдэж мөнгө алдсан хэрэг гарсан байна.

 

ЭКСПЕРТИЙН ҮГ

 

ХЯНАЛТЫН ПРОКУРОР, ХУУЛЬ ЗҮЙН УХААНЫ ДОКТОР Б.ӨНӨРМАА: КИБЕР АЮУЛГҮЙ БАЙДЛЫГ ХАНГАХ ХУУЛЬ ЭРХ ЗҮЙН ОРЧИН ХАНГАЛТТАЙ БҮРДЭЭГҮЙ

-Кибер гэмт хэргийн гаралт нэмэгдэж байгаа нь Монгол Улсад кибер аюулгүй байдлыг хангах хууль эрх зүйн орчин хангалттай бүрдээгүйтэй холбоотой юм. Гэмт хэрэг үйлдэж буй хүмүүс ихэвчлэн гадаад сервертэй вэб сайтуудыг хэрэглээндээ ашигладаг. Тухайлбал, Фэйсбүүк, твиттер нь АНУ-д бүртгэлтэй компани бөгөөд эдгээрт бүртгүүлсэн хэрэглэгчийн мэдээлэл Америкийн хуулиар хамгаалагддаг, манай улсын хуулиар зохицуулагдах боломжгүй тул иргэн гомдол гаргасан тохиолдолд тэр улсаас нь тухайн сайтыг шалгаж өгөх, мэдээлэл авах хүсэлтийг явуулдаг. Цахимаар үйлдэгдэж байгаа гэмт хэргийн мэдээллийг автоматаар олж авах технологийн боломж дэлхийн аль ч улсад хязгаарлагдмал байдаг тухай мэдээллийн технологийн мэргэжилтнүүд тайлбарлаж байна. Мөн Фэйсбүүк /Facebook/ компани нь терроризм, хүний амь нас хохирох нөхцөл байдал бий болсон, хүүхдийн садар самуун, секс сүрдүүлэг, үндэстэн дамнасан зохион байгуулалттай гэмт хэрэг /хар тамхи, хүн худалдаалах, мөнгө угаах/ зэрэг тодорхой төрлийн цөөн хэргээс бусад хэрэгт мэдээлэл гарган өгдөггүй нь олон төрлийн гэмт хэргийг таслан зогсооход хүндрэл учирч байна. Өнөөдөр хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж байгаа Эрүүгийн хуулийн 26 дугаар бүлэгт зөвхөн цахим мэдээллийн аюулгүй байдлын эсрэг гэмт хэргийн зохицуулалт байгаа бөгөөд тус хуульд заасан зарим төрлийн гэмт хэргийг цахим хэрэгсэл ашиглаж үйлдсэн нь хүндрүүлэх шинжид хамаарахгүй байна.

ЦАХИМ ГЭМТ ХЭРЭГТЭЙ ТЭМЦЭХ АЛБАНЫ МӨРДӨН БАЙЦААХ АЛБАНЫ МӨРДӨГЧ, АХМАД Э.ДОРЖСҮРЭН: ОНЛАЙН ШОП БОЛОН ГАДААДЫН ИРГЭНД ЗАЛИЛУУЛАХ, ЦАХИМ ХАЯГАА ХАКЕРДУУЛАХ ЗЭРЭГ ХЭРГҮҮД ЭЛБЭГ БАЙНА

-Иргэдийн эрэлт хэрэгцээнээс үүдэж 9-11 дүгээр сард орон сууц худалдах, түрээслэх гэмт хэргийн тоо өсдөг. Одоогийн байдлаар энэ төрлийн гэмт хэрэг дээр илүү ажиллаж байна. Мөн онлайн шоп болон гадаадын иргэнд залилуулах, цахим хаягаа хакердуулах зэрэг хэргүүд элбэг байна. Иргэд судалгаа муу, итгэмтгий байна. Нэг үгээр хэлбэл хямд зүйлсийг авах, олох гэж байж залилах гэмт хэргийн хохирогч болж байна. Тиймээс тухайн хүн болон цахим дэлгүүрээ судлах хэрэгтэй. Гадаадын иргэдтэй харилцаа холбоо үүсгэх хэрэггүй байна. Энэ талын мэдээ мэдээлэлтэй болгох нь зүйтэй.

Цаашид ч бид цахим худалдаа болон цахим орчныг ашиглаж түүнтэй дасан зохицож амьдрана. Цахим дэлгүүрээр үйлчлүүлэх нь ч иргэдийн цаг завыг хэмнэсэн таатай үйлчилгээ. Тиймээс бид цахим дэлгүүрүүдэд хяналт тавих, албан ёсны эрх олгож, татвар төлдөг болгох шаардлага нийгэмд үүсээд байна. Мөн хууль эрх зүйн орчныг бүрдүүлж, худалдан авагчийн аюулгүй байдлыг хангах нь зүйтэй. Ингэж байж бид цахим дэлгүүр нэрээр залилан луйвар хийж байгаа хүмүүсийг зогсоох боломжтой. Цахим дэлгүүр буюу онлайн шоп нээхэд өнөөдөр маш амархан. Фэйсбүүкээсээ пэйж нээх эсвэл грүпп нээхэд л хангалттай байдаг. Тэгвэл дэлгүүр нээхийн тулд улсын бүртгэлд бүртгүүлэх, дансаа холбох зэргээр албан ёсны болж хуулийн хариуцлага  хүлээх чадамжтай болгох нь зүйтэй.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2022 ОНЫ ЕСДҮГЭЭР САРЫН 26. ДАВАА ГАРАГ. № 185 (6917)

ФОТО:

Сэдвүүд : #Сурвалжлага  
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
"Автомашингүй өдөр"-өөр тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөн хязгаарлах гудамж, замууд
Согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодсон 88 зөрчил бүртгэгджээ
Гарцаар гарч явсан 12 настай хүүхдийг мөргөж, амь насыг нь хохироожээ
Гурван хөх мэнгэтэй харагчин хонь өдөр
МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ

АНХААРУУЛГА:Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд mminfo.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 99998796 утсаар хүлээн авна.

ШУУРХАЙ МЭДЭЭ
1 өдрийн өмнө өмнө

Олимпийн сайд Б.Бат-Эрдэнэ “Цагаан тугандаа тулсныг мэдээгүй” гэж мэлзэв

1 өдрийн өмнө өмнө

Улаанбаатар хотын хэмжээнд нэг сарын дотор нэмэгдэхгүй гэдгийг албан ёсоор хэлье

1 өдрийн өмнө өмнө

"Автомашингүй өдөр"-өөр тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөн хязгаарлах гудамж, замууд

1 өдрийн өмнө өмнө

С.Баярцогт: Тавантолгойн 10 хувийг хөрөнгийн биржээр гаргаж, иргэдэд эрхийг нь нээж өгөөд л хувьцаа эзэмшүүлнэ

1 өдрийн өмнө өмнө

Эмэгтэй чөлөөт бөхийн тамирчид багаараа гуравдугаар байрт шалгарлаа

1 өдрийн өмнө өмнө

Согтуугаар тээврийн хэрэгсэл жолоодсон 88 зөрчил бүртгэгджээ

1 өдрийн өмнө өмнө

Баянхонгор-Шаргалжуут чиглэлийн 54,1 км замыг хатуу хучилттай болгох төслийн хөрөнгийг улсын төсөвт тусгана

1 өдрийн өмнө өмнө

Гарцаар гарч явсан 12 настай хүүхдийг мөргөж, амь насыг нь хохироожээ

1 өдрийн өмнө өмнө

Э.Даваанасан, Э.Дэлгэрмаа нар чөлөөт бөхийн ДАШТ-ээс мөнгөн медаль хүртлээ

1 өдрийн өмнө өмнө

Гурван хөх мэнгэтэй харагчин хонь өдөр

1 өдрийн өмнө өмнө

Өдөртөө 17-19 градус дулаан байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Сү.Батболд: “Энержи Ресурс” компани өөрийнхөө оруулсан зардлын хүрээнд Ухаа худгийн ордыг авсан

2 өдрийн өмнө өмнө

“25 хүнийг хилээр гарган, хүн худалдаалах хэргийн хохирогч болгох гэж байхад нь таньж тогтоосон”

2 өдрийн өмнө өмнө

Т.Аюурсайхан, Б.Ганхуяг нарыг шүүхэд шилжүүлж, шүүх хуралдааныг товлолоо

2 өдрийн өмнө өмнө

О.Мөнхжин, Б.Гантиг нарын өмгөөлөгчдөөс гаргасан хүсэлтийг дэмжиж, уулзахыг хориглох арга хэмжээг хүчингүй болгожээ

2 өдрийн өмнө өмнө

У.Хүрэлсүх: Тогтвортой хөгжлийн 15 зорилгын хэрэгжилт ахицтай, нэг зорилтын хэрэгжилт бууралттай гэж үнэлэгдсэн

2 өдрийн өмнө өмнө

Д.Отгонжаргал чөлөөт бөхийн ДАШТ-ээс мөнгөн медаль хүртлээ

2 өдрийн өмнө өмнө

Үс засуулвал өнгө зүс сайжирна

2 өдрийн өмнө өмнө

Өдөртөө 16-18 градус дулаан байна

2023-09-20 өмнө

“Бүх нийтийн үйлчилгээний үүргийн сан”-г тусгай сангаас хасна

2023-09-20 өмнө

Тендерт оролцох эрх хязгаарлах “хар жагсаалт”-ын бүртгэл хөтлөлтийг эрчимжүүлнэ

2023-09-20 өмнө

Дархан-Уул аймагт 9, Сэлэнгэ аймагт 7, Архангай аймагт 7 томоохон төсөл, хөтөлбөрийг ирэх онд хэрэгжүүлнэ

2023-09-20 өмнө

П.Орхон, Э.Дэлгэрмаа, Э.Даваанасан нар яллаа

2023-09-20 өмнө

Даш.Зоригт: Тавантолгой 30 жилийн хугацаанд орчим 19 тэрбум долларын татвар, төлж, 16 орчим тэрбум долларын ашиг хуваарилна

2023-09-20 өмнө

Баячуудад ээлтэй Хан-Уулын уулзвар

2023-09-20 өмнө

Өнөөдөр НӨАТ-ын урамшууллын сугалааны тохиролтой

2023-09-20 өмнө

Бямба гарагт автомашингүй өдөр болно

2023-09-20 өмнө

Д.Отгонжаргал аваргын төлөө Японы алдарт бөх Юи Сүсакитай барилдана

2023-09-20 өмнө

Үс засуулвал эд, мал арвижна

2023-09-20 өмнө

Өдөртөө 17-19 градус дулаан байна

САНАЛ БОЛГОХ
2023-09-20 өмнө

Баячуудад ээлтэй Хан-Уулын уулзвар

2023-09-18 өмнө

Г.Ёндон Засгийн газрыг “ёворчихов” уу?!

2023-09-20 өмнө

Бямба гарагт автомашингүй өдөр болно

2023-09-20 өмнө

Д.Отгонжаргал аваргын төлөө Японы алдарт бөх Юи Сүсакитай барилдана

2023-09-18 өмнө

Хэрэглээнийхээ хэрээр татвараа төлье л дөө

2023-09-20 өмнө

Даш.Зоригт: Тавантолгой 30 жилийн хугацаанд орчим 19 тэрбум долларын татвар, төлж, 16 орчим тэрбум долларын ашиг хуваарилна

2 өдрийн өмнө өмнө

Сү.Батболд: “Энержи Ресурс” компани өөрийнхөө оруулсан зардлын хүрээнд Ухаа худгийн ордыг авсан

2023-09-19 өмнө

Н.Номтойбаяр улс төрд эргэж ирэх гэнэ, орох “хаалга” нь нээлттэй!

2023-09-20 өмнө

Өнөөдөр НӨАТ-ын урамшууллын сугалааны тохиролтой

2023-09-16 өмнө

Манай эмэгтэй баг тэмцээнээ өндөрлүүллээ

2023-09-16 өмнө

Зөвшөөрөлгүй барилгын нүх ухаж, стандартын бус хашаа хатгасан зөрчлийг арилгуулав

2023-09-19 өмнө

Танхимын Ерөнхийлөгчийн сунгаа эхэллээ

2023-09-19 өмнө

Д.Отгонжаргал тэргүүтэй таван бөх өнөөдөр барилдана

2023-09-19 өмнө

Архангай аймгийн ДЦС болон шинэ суурьшлын бүсийн дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалтыг 2024 оны төсөвт суулгана

2023-09-16 өмнө

У.Хүрэлсүх: Ойрын 10 жил шинжлэх ухаан, технологи, инновацын шинэ сэргэлтийн он жилүүд байх болно

2023-09-20 өмнө

Үс засуулвал эд, мал арвижна

2023-09-20 өмнө

Өдөртөө 17-19 градус дулаан байна

2023-09-18 өмнө

Гал түймрээс гурван иргэний амь насыг аварлаа

2023-09-16 өмнө

Б.Бат-Эрдэнэ хоёр яллаа

2023-09-20 өмнө

Тендерт оролцох эрх хязгаарлах “хар жагсаалт”-ын бүртгэл хөтлөлтийг эрчимжүүлнэ

2023-09-18 өмнө

ГССҮТ-ийн мэс заслын баг Говьсүмбэр аймгийн иргэнд яаралтай тусламж үзүүлжээ

2023-09-18 өмнө

Нэг нэхэмжлэлээ гурван шатны шүүхээр хоёр шийдүүлж санасандаа хүрсэн “Монгол Ураниум Ресурс”-ийн эзэд хэн бэ?!

2023-09-19 өмнө

ЦЕГ: “Шувуу” ажиллагааны хүрээнд Интерполын шугамаар 50 этгээдийг олж тогтоолоо

2023-09-20 өмнө

“Бүх нийтийн үйлчилгээний үүргийн сан”-г тусгай сангаас хасна

2023-09-16 өмнө

Автомашины дугаарын тэгш, сондгойгоор хөдөлгөөнд оролцуулахад ачаалал 33.5 хувиар буурчээ

2023-09-16 өмнө

“Белград-2023” ДАШТ-ий эрэгтэйчүүдийн 10 жингийн барилдааны хуваарь

2023-09-20 өмнө

Дархан-Уул аймагт 9, Сэлэнгэ аймагт 7, Архангай аймагт 7 томоохон төсөл, хөтөлбөрийг ирэх онд хэрэгжүүлнэ

2023-09-19 өмнө

Ц.Оюунгэрэл Дээд шүүхэд ханджээ

2023-09-20 өмнө

П.Орхон, Э.Дэлгэрмаа, Э.Даваанасан нар яллаа

2023-09-19 өмнө

Т.Тулгын барилдаантай холбогдох өргөдлийг Дэлхийн Бөхийн Холбооны техникийн зөвлөлд гаргасан

Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих Дээшээ буцах


Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.